< tl; dr > Różnica między prawami i uprawnienia są w decydującym stopniu zależne od kontekstu, w którym słowa są używane. To powiedziawszy, istnieje kilka ogólnych wskazówek i typowych wyjątków, które omówiono poniżej.
Istnieją dwie ściśle powiązane definicje słowa dobrze , które są tutaj istotne:
właściwe roszczenia, które słusznie przypadają każdemu; jeden termin
Rozważ następujący cytat z okna dialogowego Platona Philebus (tłumacz: Benjamin Jowett)
Jeśli, co jest naturalne, zaczynamy od myślenia o sobie, z łatwością zaczynamy myśleć o innych; ponieważ nie możemy powstrzymać się od uznania, że to, co jest dla nas dobre, to prawo i dziedziczenie innych.
Ale ta definicja jest ogólna z filozoficznego punktu widzenia i nie mówi nam żadnych szczegółów operacyjnych. Zatem prawo to również
uzasadnione prawne lub moralne roszczenie do posiadania czegoś, upoważnienie do podjęcia działań lub możliwość cieszenia się jakąś sytuacją bez ingerencji.
Ta rozszerzona definicja mówi nam, że prawo jest skodyfikowane przez jakiś organ, do którego posiadacze praw mogą się odwoływać, aby ubiegać się o to prawo. Na przykład kupując dom, zyskujesz prawo własności. Posiadasz dom; jest on twój . Przysługuje Ci również prawo do wykluczenia: możesz podjąć kroki prawne, aby zapobiec wtargnięciu. I masz prawo do korzystania z tej własności: nikt nie może prawnie zabronić Ci urządzania cichej imprezy na trawniku w Twoim domu.
Zwróć uwagę na ogólne zastosowanie praw. Z pewnością trzeba kupić dom, aby mieć pakiet praw, które wiążą się z posiadaniem nieruchomości, ale prawa te przysługują każdemu, kto jest właścicielem domu. Przywilej to szczególny rodzaj prawa, z którego korzysta osoba lub grupa osób, wykraczające poza (a być może nawet naruszające) ogólne prawa innych. Może to przybrać formę specjalnego zwolnienia z niektórych obowiązków.
Na przykład członkowie Kongresu Stanów Zjednoczonych mają przywilej immunitetu za wszystko, co mówią, prowadząc interesy publiczne na podłodze w swoich kancelariach. Nie wolno ich aresztować za grożenie tam i nie można ich pozywać za zniesławienie za mówienie tam oszczerstw. Jest to wyraźne przeciwieństwo reszty z nas, którzy nie mają takiego schronienia przed prawem.
Usłyszysz, jak ludzie recytują formułę: „To było przywilej poznać cię. ” co oznacza, że korzyści płynące z twojej mądrości i błyskotliwej osobowości były dostępne dla mówcy i ogólnie niedostępne dla tych, z którymi nie poznałeś.
Jednak kontekst jest wszystkim, a prawa można nazwać podstawowe prawa , człowiek rights lub (w USA) konstytucyjne rights . Sugeruje się, że roszczenia do tego rodzaju praw są szczególnie silne. W Stanach Zjednoczonych funkcjonująca teoria rządu głosi, że te prawa są przyznane przez Boga, a państwo musi szczególnie uważać, aby je chronić. widoku, niektóre uprawnienia mają gorszą pozycję i możesz usłyszeć takie stwierdzenie:
Prowadzenie samochodu to przywilej , a nie right .
co oznacza, że stan ma o wiele łatwiejsze zadanie powstrzymać Cię od prowadzenia pojazdu, niż powiedzieć, od swobodnego mówienia. Prowadzenie pojazdów nie jest prawem konstytucyjnym; wolność słowa. Wyrok za jazdę po pijanemu może odebrać ci prawo do prowadzenia pojazdów, ale są pewne prawa konstytucyjne tak mocne, że możesz ich nie zrzec się, nawet jeśli chcesz.
Rodzic może powiedzieć nastolatkowi
Pamiętaj, że godzina policyjna o północy to przywilej , więc nie spóźnij się.
Dzieci mają prawo do bezpieczeństwa, pożywienia, schronienia i edukacji zgodnie z prawem, a rodzice nie mogą prawnie naruszać tych prawa.Ale godzina policyjna późnym wieczorem jest całkowicie objęta kontrolą rodzicielską i może zostać odwołana nawet w przypadku kaprysu.
Ale, jak być może zauważyłeś, uprzywilejowane przemówienie członków Kongresu USA jest równie silnym prawem. jak wymienione w Karcie Praw. W rzeczywistości Konstytucja Stanów Zjednoczonych zawiera klauzulę przywilejów i immunitetów (art. IV ust. 2), która zapobiega dyskryminowaniu obywateli innego stanu przez jedno państwo. Sąd Najwyższy orzekł, że w tym kontekście znaczenie słowa przywileje to prawa podstawowe.
Zobacz ostrzeżenie u góry.